Difference between revisions of "古典語入門"

From SHAKAI HATTEN
Jump to: navigation, search
(Latin)
(Latin)
 
(6 intermediate revisions by the same user not shown)
Line 394: Line 394:
  
 
{| class="wikitable"
 
{| class="wikitable"
|+ 人称代名詞・単数<br />(Personal - Single)
+
|+ 人称代名詞<br />(Personal)
 
|-
 
|-
!  
+
! rowspan="2"|
 +
! colspan="3"|単数 (Single)
 +
| rowspan="7"|
 +
! colspan="3"|複数 (Plural)
 +
|-
 +
! 一人称<br />(First)
 +
! 二人称<br />(Second)
 +
! 三人称<br />(Third)
 
! 一人称<br />(First)
 
! 一人称<br />(First)
 
! 二人称<br />(Second)
 
! 二人称<br />(Second)
Line 405: Line 412:
 
| tu
 
| tu
 
| is/ea/id
 
| is/ea/id
 +
| nos
 +
| vos
 +
| ii/eae/ea
 
|-
 
|-
 
! 属格<br />(Genitive)
 
! 属格<br />(Genitive)
Line 410: Line 420:
 
| tui
 
| tui
 
| eius<br />(sui)
 
| eius<br />(sui)
 +
| nostri<br />nostrum
 +
| vestri<br />vestrum
 +
| eorum/earum<br />(sui)
 
|-
 
|-
 
! 与格<br />(Dative)
 
! 与格<br />(Dative)
Line 415: Line 428:
 
| tibi
 
| tibi
 
| ei<br />(sibi)
 
| ei<br />(sibi)
 +
| nobis
 +
| vobis
 +
| iis (eis)<br />(sibi)
 
|-
 
|-
 
! 対格<br />(Accusative)
 
! 対格<br />(Accusative)
Line 420: Line 436:
 
| te
 
| te
 
| eum/eam/id<br />(se)
 
| eum/eam/id<br />(se)
 +
| me
 +
| te
 +
| eos/eas/ea<br />(se)
 
|-
 
|-
 
! 奪格<br />(Ablative)
 
! 奪格<br />(Ablative)
| a me
+
| me
| a te
+
| te
| a eo/ea<br />(a se)
+
| eo/ea<br />(se)
 +
| me
 +
| te
 +
| iis (eis)<br />(se)
 
|}
 
|}
  
 
{| class="wikitable"
 
{| class="wikitable"
|+ 人称代名詞・複数<br />(Personal - Plural)
+
|+ 指示代名詞<br />(Demonstrative)
 
|-
 
|-
!  
+
! rowspan="2"|
 +
! colspan="3"|単数 (Single)
 +
| rowspan="7"|
 +
! colspan="3"|複数 (Plural)
 +
|-
 +
! 一人称<br />(First)
 +
! 二人称<br />(Second)
 +
! 三人称<br />(Third)
 
! 一人称<br />(First)
 
! 一人称<br />(First)
 
! 二人称<br />(Second)
 
! 二人称<br />(Second)
Line 436: Line 465:
 
|-
 
|-
 
! 主格<br />(Nominative)
 
! 主格<br />(Nominative)
| nos
+
| hic/haec/hoc
| vos
+
| iste/ista/istud
| ii/eae/ea
+
| ille/illa/illud
 +
| hī/hae/haec
 +
| istī/istae/ista
 +
| illī/illae/illa
 +
|-
 +
! 属格<br />(Genitive)
 +
| huius
 +
| istīus
 +
| illīus
 +
| hōrum/hārum
 +
| istōrum/istārum
 +
| illōrum/illārum
 +
|-
 +
! 与格<br />(Dative)
 +
| huic
 +
| istī
 +
| illī
 +
| hīs
 +
| istīs
 +
| illīs
 +
|-
 +
! 対格<br />(Accusative)
 +
| hunc/hanc/hoc
 +
| istum/istam/istud
 +
| illum/illam/illud
 +
| hōs/hās/haec
 +
| istōs/istās/ista
 +
| illōs/illās/illa
 +
|-
 +
! 奪格<br />(Ablative)
 +
| hōc/hāc/hōc
 +
| istō/istā/istō
 +
| illō/illā/illō
 +
| hīs
 +
| istīs
 +
| illīs
 +
|}
 +
 
 +
 
 +
{| class="wikitable"
 +
|+ vita (life)
 +
|-
 +
!
 +
! 単数 (Single)
 +
| rowspan="7"|
 +
! 複数 (Plural)
 +
|-
 +
! 主格<br />(Nominative)
 +
| vita
 +
| vitae
 +
|-
 +
! 属格<br />(Genitive)
 +
| vitae
 +
| vitārum
 +
|-
 +
! 与格<br />(Dative)
 +
| vitae
 +
| vitīs
 +
|-
 +
! 対格<br />(Accusative)
 +
| vitam
 +
| vitās
 +
|-
 +
! 奪格<br />(Ablative)
 +
| vitā
 +
| vitīs
 +
|}
 +
 
 +
{| class="wikitable"
 +
|+ bellum (war)
 +
|-
 +
!
 +
! 単数 (Single)
 +
| rowspan="7"|
 +
! 複数 (Plural)
 +
|-
 +
! 主格<br />(Nominative)
 +
| bellum
 +
| bella
 +
|-
 +
! 属格<br />(Genitive)
 +
| bellī
 +
| bellōrum
 +
|-
 +
! 与格<br />(Dative)
 +
| bellō
 +
| bellīs
 +
|-
 +
! 対格<br />(Accusative)
 +
| bellum
 +
| bella
 +
|-
 +
! 奪格<br />(Ablative)
 +
| bellō
 +
| bellīs
 +
|}
 +
 
 +
{| class="wikitable"
 +
|+ homo (human)
 +
|-
 +
!
 +
! 単数 (Single)
 +
| rowspan="7"|
 +
! 複数 (Plural)
 +
|-
 +
! 主格<br />(Nominative)
 +
| hŏmō
 +
| hŏmĭnēs
 +
|-
 +
! 属格<br />(Genitive)
 +
| hŏmĭnis
 +
| hŏmĭnum
 +
|-
 +
! 与格<br />(Dative)
 +
| hŏmĭnī
 +
| hŏmĭnibus
 +
|-
 +
! 対格<br />(Accusative)
 +
| hŏmĭnem
 +
| hŏmĭnēs
 +
|-
 +
! 奪格<br />(Ablative)
 +
| hŏmĭne
 +
| hŏmĭnibus
 +
|}
 +
 
 +
{| class="wikitable"
 +
|+ lex (law)
 +
|-
 +
!
 +
! 単数 (Single)
 +
| rowspan="7"|
 +
! 複数 (Plural)
 +
|-
 +
! 主格<br />(Nominative)
 +
| lēx
 +
| lēgēs
 +
|-
 +
! 属格<br />(Genitive)
 +
| lēgis
 +
| lēgum
 +
|-
 +
! 与格<br />(Dative)
 +
| lēgī
 +
| lēgibus
 +
|-
 +
! 対格<br />(Accusative)
 +
| lēgem
 +
| lēgēs
 +
|-
 +
! 奪格<br />(Ablative)
 +
| lēge
 +
| lēgibus
 +
|}
 +
 
 +
 
 +
{| class="wikitable"
 +
|+ bonus (good)
 +
|-
 +
!
 +
! 単数 (Single)
 +
| rowspan="7"|
 +
! 複数 (Plural)
 +
|-
 +
! 主格<br />(Nominative)
 +
| bŏnus/bŏna/bŏnum
 +
| bŏnī/bŏnae/bŏna
 +
|-
 +
! 属格<br />(Genitive)
 +
| bŏnī/bŏnae
 +
| bŏnōrum/bŏnārum
 +
|-
 +
! 与格<br />(Dative)
 +
| bŏnō/bŏnae
 +
| bŏnīs
 +
|-
 +
! 対格<br />(Accusative)
 +
| bŏnum/bŏnam
 +
| bŏnōs/bŏnās/bŏna
 +
|-
 +
! 奪格<br />(Ablative)
 +
| bŏnō/bŏnā
 +
| bŏnīs
 +
|}
 +
 
 +
{| class="wikitable"
 +
|+ novus (new)
 +
|-
 +
!
 +
! 単数 (Single)
 +
| rowspan="7"|
 +
! 複数 (Plural)
 +
|-
 +
! 主格<br />(Nominative)
 +
| nŏvus/nŏva/nŏvum
 +
| nŏvī/nŏvae/nŏva
 
|-
 
|-
 
! 属格<br />(Genitive)
 
! 属格<br />(Genitive)
| nostri<br />nostrum
+
| nŏvī/nŏvae
| vestri<br />vestrum
+
| nŏvōrum/nŏvārum
| eorum/earum<br />(sui)
 
 
|-
 
|-
 
! 与格<br />(Dative)
 
! 与格<br />(Dative)
| nobis
+
| nŏvō/nŏvae
| vobis
+
| nŏvīs
| iis (eis)<br />(sibi)
 
 
|-
 
|-
 
! 対格<br />(Accusative)
 
! 対格<br />(Accusative)
| me
+
| nŏvum/nŏvam
| te
+
| nŏvōs/nŏvās/nŏva
| eos/eas/ea<br />(se)
 
 
|-
 
|-
 
! 奪格<br />(Ablative)
 
! 奪格<br />(Ablative)
| a me
+
| nŏvō/nŏvā
| a te
+
| nŏvīs
| a iis (eis)<br />(a se)
+
|}
 +
 
 +
 
 +
{| class="wikitable"
 +
|+ sum/esse (be)
 +
|-
 +
! rowspan="2"|
 +
! colspan="3"|単数 (Single)
 +
| rowspan="7"|
 +
! colspan="3"|複数 (Plural)
 +
|-
 +
! 一人称<br />(First)
 +
! 二人称<br />(Second)
 +
! 三人称<br />(Third)
 +
! 一人称<br />(First)
 +
! 二人称<br />(Second)
 +
! 三人称<br />(Third)
 +
|-
 +
! 現在<br />(Present)
 +
| sum
 +
| es
 +
| est
 +
| sumus
 +
| estis
 +
| sunt
 +
|-
 +
! 未完了<br />(Imperfect)
 +
| eram
 +
| erās
 +
| erat
 +
| erāmus
 +
| erātis
 +
| erant
 +
|-
 +
! 未来<br />(Future)
 +
| erō
 +
| eris(ere)
 +
| erit
 +
| erimus
 +
| eritis
 +
| erunt
 +
|-
 +
! 完了<br />(Perfect)
 +
| fuī
 +
| fuistī
 +
| fuit
 +
| fuimus
 +
| fuistis
 +
| fuērunt(fuēre)
 +
|}
 +
 
 +
{| class="wikitable"
 +
|+ amō/amare (love)
 +
|-
 +
! rowspan="2"|
 +
! colspan="3"|単数 (Single)
 +
| rowspan="7"|
 +
! colspan="3"|複数 (Plural)
 +
|-
 +
! 一人称<br />(First)
 +
! 二人称<br />(Second)
 +
! 三人称<br />(Third)
 +
! 一人称<br />(First)
 +
! 二人称<br />(Second)
 +
! 三人称<br />(Third)
 +
|-
 +
! 現在<br />(Present)
 +
| amō
 +
| amās
 +
| amat
 +
| amāmus
 +
| amātis
 +
| amant
 +
|-
 +
! 未完了<br />(Imperfect)
 +
| amābam
 +
| amābās
 +
| amābat
 +
| amābāmus
 +
| amābātis
 +
| amābant
 +
|-
 +
! 未来<br />(Future)
 +
| amābō
 +
| amābis
 +
| amābit
 +
| amābimus
 +
| amābitis
 +
| amābunt
 +
|-
 +
! 完了<br />(Perfect)
 +
| amāvī
 +
| amāvistī
 +
| amāvit
 +
| amāvimus
 +
| amāvistis
 +
| amāvērunt
 +
|}
 +
 
 +
{| class="wikitable"
 +
|+ habeō/habere (have)
 +
|-
 +
! rowspan="2"|
 +
! colspan="3"|単数 (Single)
 +
| rowspan="7"|
 +
! colspan="3"|複数 (Plural)
 +
|-
 +
! 一人称<br />(First)
 +
! 二人称<br />(Second)
 +
! 三人称<br />(Third)
 +
! 一人称<br />(First)
 +
! 二人称<br />(Second)
 +
! 三人称<br />(Third)
 +
|-
 +
! 現在<br />(Present)
 +
| habeō
 +
| habēs
 +
| habet
 +
| habēmus
 +
| habētis
 +
| habent
 +
|-
 +
! 未完了<br />(Imperfect)
 +
| habēbam
 +
| habēbās
 +
| habēbat
 +
| habēbāmus
 +
| habēbātis
 +
| habēbant
 +
|-
 +
! 未来<br />(Future)
 +
| habēbō
 +
| habēbis
 +
| habēbit
 +
| habēbimus
 +
| habēbitis
 +
| habēbunt
 +
|-
 +
! 完了<br />(Perfect)
 +
| habuī
 +
| habuistī
 +
| habuit
 +
| habuimus
 +
| habuistis
 +
| habuērunt
 +
|}
 +
 
 +
{| class="wikitable"
 +
|+ agō/agere (act, do)
 +
|-
 +
! rowspan="2"|
 +
! colspan="3"|単数 (Single)
 +
| rowspan="7"|
 +
! colspan="3"|複数 (Plural)
 +
|-
 +
! 一人称<br />(First)
 +
! 二人称<br />(Second)
 +
! 三人称<br />(Third)
 +
! 一人称<br />(First)
 +
! 二人称<br />(Second)
 +
! 三人称<br />(Third)
 +
|-
 +
! 現在<br />(Present)
 +
| agō
 +
| agis
 +
| agit
 +
| agimus
 +
| agitis
 +
| agunt
 +
|-
 +
! 未完了<br />(Imperfect)
 +
| agēbam
 +
| agēbās
 +
| agēbat
 +
| agēbāmus
 +
| agēbātis
 +
| agēbant
 +
|-
 +
! 未来<br />(Future)
 +
| agam
 +
| agēs
 +
| aget
 +
| agēmus
 +
| agētis
 +
| agent
 +
|-
 +
! 完了<br />(Perfect)
 +
| ēgī
 +
| ēgistī
 +
| ēgit
 +
| ēgimus
 +
| ēgistis
 +
| ēgērunt (ēgēre)
 +
|}
 +
 
 +
{| class="wikitable"
 +
|+ faciō/facere (make, do)
 +
|-
 +
! rowspan="2"|
 +
! colspan="3"|単数 (Single)
 +
| rowspan="7"|
 +
! colspan="3"|複数 (Plural)
 +
|-
 +
! 一人称<br />(First)
 +
! 二人称<br />(Second)
 +
! 三人称<br />(Third)
 +
! 一人称<br />(First)
 +
! 二人称<br />(Second)
 +
! 三人称<br />(Third)
 +
|-
 +
! 現在<br />(Present)
 +
| faciō
 +
| facis
 +
| facit
 +
| facimus
 +
| facitis
 +
| faciunt
 +
|-
 +
! 未完了<br />(Imperfect)
 +
| agēbam
 +
| agēbās
 +
| agēbat
 +
| agēbāmus
 +
| agēbātis
 +
| agēbant
 +
|-
 +
! 未来<br />(Future)
 +
| agam
 +
| agēs
 +
| aget
 +
| agēmus
 +
| agētis
 +
| agent
 +
|-
 +
! 完了<br />(Perfect)
 +
| ēgī
 +
| ēgistī
 +
| ēgit
 +
| ēgimus
 +
| ēgistis
 +
| ēgērunt (ēgēre)
 
|}
 
|}
  

Latest revision as of 11:22, 14 December 2025

これは「言語」というよりも、「文化」の領域の話になりますが、日本が文明として「一定の完成形」に至り、その潜在力を十分に発揮するためには、Greece/India/Chinaという「世界3大哲学圏 (三哲)」思想/文化をしっかりと吸収/消化する必要がありますし、そのためには言語の面でも、可能な限り、それらとの繋がりを強めていく必要があります。

GIC1.png

GIC4.png


具体的に関連する言語を列挙していくと、

  • Greece/West
    • Latin (ラテン語)
    • Greek (ギリシャ語)
  • India
    • Sanskrit (サンスクリット語)/Pali (パーリ語)
  • China
    • Chinese (中国語/漢語)

4言語を、挙げることができますし、これが日本(人)にとっての (日本語 (古典日本語/古語) 以外で、とりあえず優先的に重視すべき) 4大古典言語であると、言うことができるでしょう。

GIC6.png


そして、④ Chinese (中国語/漢語) に関しては、多くの日本人は概ねそれなりにおなじみ慣れ親しんでいるので、とりあえず当面注力すべきなのは、①-③の

  • Indo-European languages (インドヨーロッパ語族)
  • Fusional language (屈折語)

という性格を共通に持っている言語群であると、言えるでしょう。


特に、日本人にはあまり縁が無くて不慣れな、「名詞 (+形容詞) の複雑な語形変化」である、

  • Declension (曲用) (と、Case (格))

については、皆がある程度は慣れておく (概要を知っておく/感覚を掴んでおく) ことが、望ましいと言えます。


(※ 念のため断っておきますが、これらの言語を「修得」する必要など全くありませんし、教養として少しかじっておく程度で十分です。それ以上は「趣味の領域」「(多くの人には) 時間と労力の無駄」であり、その時間/労力を、別の「科学/社会的実務の知識」習得に費やしてもらった方がはるかに有益です。)

GIC7.png


そういう訳で、「言語」と「文化」の領域にまたがる、こうした「古典語」についても、我々はそれなりに扱っていくことになりますし、ここではその「入門」として、ほんの触りの概要の部分だけを、簡単に述べておきたいと思います。


概要

曲用と格

名詞/形容詞の曲用 (格変化/Declension) の大まかな傾向。

曲用 (格変化) の大まかな傾向
格 (Case) \ 言語 Latin Greek Sanskrit Pali Japanese Korean English
主格/1格
(Nominative)
-(s)
-a/e/ī/s
-α(ς)/η(ς)/ος/ς
-αι/οι/ες
-ḥ
-ḥ
-
-ā/o
-が (-は) -가/이 (-는/은) -
属格/所有格/2格/生格
(Genitive)
-ae/ī/is
-(r)um
-ας/ης/ος/ου
-ων
-ḥ
-ām
-ssa/no/ā
-naṁ
-の -의 -'s/ of -
与格/為格/3格
(Dative)
-ae/ō/ī
-(bu)s
-ᾳ/ῃ/ῳ
-(α/ο)ις
-a/e/ai
-bhyaḥ
-ssa/no/ā
-naṁ
-に/へ -에게 to/for -
対格/目的格/4格/業格
(Accusative)
-m
-s
-αν/ην/ον
-ας/ους
-m
-ḥ
-ṁ
-e/o
-を -를/을 -
具格/造格/7格
(Instrumental)
↓奪格に吸収 ↑与格に吸収
-bhiḥ
-a/ā
-(b)hi
-で -로/으로 by/with -
奪格/従格/離格
(Ablative)
-ā/ē/ō/ū
-(bu)s
↑↑属格に吸収 -ḥ
-bhyaḥ
-a/ā
-(b)hi
-から/より -에서/부터/보다 from/since/than -
処格/所格/地格/
位格/依格/於格/
6格/前置格
(Locative)
↑奪格に吸収 ↑与格に吸収 -i/m
-ṣu
-i/ā/ṁ
-su
-に/へ
-で
-에
-에서
to/for -
at/on/in -
呼格/5格
(Vacative)
概ね主格 (Nominative) と同様 -よ -(이)여 -
※ 上段単数 (s)、下段複数 (p)。双数 (d) は省略 (Latin/Paliでは消滅)。

活用

動詞の活用 (Conjugation) の大まかな傾向。

動詞活用の大まかな傾向 (能動態)
時制 (Tense) \ 言語 Latin Greek Sanskrit Pali English
現在
(Present)
-ō/s/t
-mus/tis/nt
-ω/εις/ει
-μεν/τε/σι
-mi/si/ti
-mah/tha/anti
-mi/si/ti
-ma/tha/nti
-
過去/未完了
(Past/Imperfect)
-am/as/at
-amus/atis/ant
ἐ-ν/ς/(ν)
ἐ-μεν/τε/ν
-m/h/t
-ma/ta/an (uh)
-ed
未来
(Future)
-ō(m)/s/t
-mus/tis/nt
-σω/σεις/σει
-σομεν/σετε/σουσι(ν)
-sya- -issa- will -
Aorist ἐ-σα/σας/σε(ν)
ἐ-σαμεν/σατε/σαν
-m/h/t
-ma/ta/an (uh)
-m/i/i
-ma/tha/um
-ed
(現在)完了
((Present) Perfect)
-ī/istī/it
-imus/istis/ērunt(ēre)
-ε-κα/κας/κε(ν)
-ε-καμεν/κατε/κᾱσι(ν)
-a(u)/tha/a(u)
-ma/a/uh
have -ed
動詞活用の大まかな傾向 (受動態)
時制 (Tense) \ 言語 Latin Greek Sanskrit Pali English
現在
(Present)
-or/ris/tur
-mur/mini/ntur
-μαι/ι/ται
-μεθα/σθε/νται
-ya- -ya- be -ed
過去/未完了
(Past/Imperfect)
-bar/baris/batur
-bamur/bamini/bantur
ἐ-μην/ο(υ)/το
ἐ-μεθα/σθε/ντο
be(p) -ed
未来
(Future)
-r/ris/tur
-mur/mini/ntur
-σομαι/σῃ/σεται
-σόμεθα/σεσθε/σονται
will be -ed
Aorist ἐ-θην/θης/θη
ἐ-θημεν/θητε/θησᾰν
be(p) -ed
(現在)完了
((Present) Perfect)
-tus sum/es/est
-ati sumus/estis/sunt
-ε-μαι/σαι/ται
-ε-μεθα/σθε/νται
have been -ed
※ 上段単数 (s)、下段複数 (p)。1/2/3人称順。

語彙

Latin

a/A b/B c/C d/D e/E f/F g/G
/a/ /be/ /ke/ /de/ /e/ /ef/ /ge/
h/H i/I (k/K) l/L m/M n/N
/ha/ /i/ (/ka/) /el/ /em/ /en/
o/O p/P q/Q r/R s/S t/T
/o/ /pe/ /kyu/ /er/ /es/ /te/
v/V x/X (y/Y) z/Z
/u/ /eks/ (/y/) /zeta/
1 (I) 2 (II) 3 (III) 4 (IV) 5 (V) 6 (VI) 7 (VII) 8 (VIII) 9 (IX) 10 (X)
ūn(us/a/um) du(o/ae) tr(ēs/ia) quattuor quīnque sex septem octō novem decem
11 (XI) 12 (XII) 13 (XIII) 14 (XIV) 15 (XV) 16 (XVI) 17 (XVII) 18 (XVIII) 19 (XIX) 20 (XX)
ūn-decim duo-decim trē-decim quattuor-decim quīn-decim sē-decim septen-decim duo-dēvīgintī ūn-dēvīgintī vī-gintī
21 (XXI) 22 (XXII) 30 (XXX) 40 (XL) 50 (L) 60 (LX) 70 (LXX) 80 (LXXX) 90 (XC) 100 (C)
vī-gintī et ūnus vī-gintī et duo trī-gintā quadrā-gintā quīnquā-gintā sexā-gintā septuā-gintā octō-gintā nōnā-gintā centum
101 (CI) 200 (CC) 300 (CCC) 400 (CD) 500 (D) 600 (DC) 700 (DCC) 800 (DCCC) 900 (CM) 1000 (M)
centum et ūnus du-cent(ī/ae/a) tre-cent(ī/ae/a) quadr-ingent(ī/ae/a) qu-īngent(ī/ae/a) ses-cent(ī/ae/a) sept-ingent(ī/ae/a) oct-ingent(ī/ae/a) nōn-gent(ī/ae/a) mīlle
0 ordinal tantum
null(us/a)
ni(hi)l
-us
(prīm-/secund-)
-nī
(bī-)
人称代名詞
(Personal)
単数 (Single) 複数 (Plural)
一人称
(First)
二人称
(Second)
三人称
(Third)
一人称
(First)
二人称
(Second)
三人称
(Third)
主格
(Nominative)
ego tu is/ea/id nos vos ii/eae/ea
属格
(Genitive)
mei tui eius
(sui)
nostri
nostrum
vestri
vestrum
eorum/earum
(sui)
与格
(Dative)
mihi tibi ei
(sibi)
nobis vobis iis (eis)
(sibi)
対格
(Accusative)
me te eum/eam/id
(se)
me te eos/eas/ea
(se)
奪格
(Ablative)
me te eo/ea
(se)
me te iis (eis)
(se)
指示代名詞
(Demonstrative)
単数 (Single) 複数 (Plural)
一人称
(First)
二人称
(Second)
三人称
(Third)
一人称
(First)
二人称
(Second)
三人称
(Third)
主格
(Nominative)
hic/haec/hoc iste/ista/istud ille/illa/illud hī/hae/haec istī/istae/ista illī/illae/illa
属格
(Genitive)
huius istīus illīus hōrum/hārum istōrum/istārum illōrum/illārum
与格
(Dative)
huic istī illī hīs istīs illīs
対格
(Accusative)
hunc/hanc/hoc istum/istam/istud illum/illam/illud hōs/hās/haec istōs/istās/ista illōs/illās/illa
奪格
(Ablative)
hōc/hāc/hōc istō/istā/istō illō/illā/illō hīs istīs illīs


vita (life)
単数 (Single) 複数 (Plural)
主格
(Nominative)
vita vitae
属格
(Genitive)
vitae vitārum
与格
(Dative)
vitae vitīs
対格
(Accusative)
vitam vitās
奪格
(Ablative)
vitā vitīs
bellum (war)
単数 (Single) 複数 (Plural)
主格
(Nominative)
bellum bella
属格
(Genitive)
bellī bellōrum
与格
(Dative)
bellō bellīs
対格
(Accusative)
bellum bella
奪格
(Ablative)
bellō bellīs
homo (human)
単数 (Single) 複数 (Plural)
主格
(Nominative)
hŏmō hŏmĭnēs
属格
(Genitive)
hŏmĭnis hŏmĭnum
与格
(Dative)
hŏmĭnī hŏmĭnibus
対格
(Accusative)
hŏmĭnem hŏmĭnēs
奪格
(Ablative)
hŏmĭne hŏmĭnibus
lex (law)
単数 (Single) 複数 (Plural)
主格
(Nominative)
lēx lēgēs
属格
(Genitive)
lēgis lēgum
与格
(Dative)
lēgī lēgibus
対格
(Accusative)
lēgem lēgēs
奪格
(Ablative)
lēge lēgibus


bonus (good)
単数 (Single) 複数 (Plural)
主格
(Nominative)
bŏnus/bŏna/bŏnum bŏnī/bŏnae/bŏna
属格
(Genitive)
bŏnī/bŏnae bŏnōrum/bŏnārum
与格
(Dative)
bŏnō/bŏnae bŏnīs
対格
(Accusative)
bŏnum/bŏnam bŏnōs/bŏnās/bŏna
奪格
(Ablative)
bŏnō/bŏnā bŏnīs
novus (new)
単数 (Single) 複数 (Plural)
主格
(Nominative)
nŏvus/nŏva/nŏvum nŏvī/nŏvae/nŏva
属格
(Genitive)
nŏvī/nŏvae nŏvōrum/nŏvārum
与格
(Dative)
nŏvō/nŏvae nŏvīs
対格
(Accusative)
nŏvum/nŏvam nŏvōs/nŏvās/nŏva
奪格
(Ablative)
nŏvō/nŏvā nŏvīs


sum/esse (be)
単数 (Single) 複数 (Plural)
一人称
(First)
二人称
(Second)
三人称
(Third)
一人称
(First)
二人称
(Second)
三人称
(Third)
現在
(Present)
sum es est sumus estis sunt
未完了
(Imperfect)
eram erās erat erāmus erātis erant
未来
(Future)
erō eris(ere) erit erimus eritis erunt
完了
(Perfect)
fuī fuistī fuit fuimus fuistis fuērunt(fuēre)
amō/amare (love)
単数 (Single) 複数 (Plural)
一人称
(First)
二人称
(Second)
三人称
(Third)
一人称
(First)
二人称
(Second)
三人称
(Third)
現在
(Present)
amō amās amat amāmus amātis amant
未完了
(Imperfect)
amābam amābās amābat amābāmus amābātis amābant
未来
(Future)
amābō amābis amābit amābimus amābitis amābunt
完了
(Perfect)
amāvī amāvistī amāvit amāvimus amāvistis amāvērunt
habeō/habere (have)
単数 (Single) 複数 (Plural)
一人称
(First)
二人称
(Second)
三人称
(Third)
一人称
(First)
二人称
(Second)
三人称
(Third)
現在
(Present)
habeō habēs habet habēmus habētis habent
未完了
(Imperfect)
habēbam habēbās habēbat habēbāmus habēbātis habēbant
未来
(Future)
habēbō habēbis habēbit habēbimus habēbitis habēbunt
完了
(Perfect)
habuī habuistī habuit habuimus habuistis habuērunt
agō/agere (act, do)
単数 (Single) 複数 (Plural)
一人称
(First)
二人称
(Second)
三人称
(Third)
一人称
(First)
二人称
(Second)
三人称
(Third)
現在
(Present)
agō agis agit agimus agitis agunt
未完了
(Imperfect)
agēbam agēbās agēbat agēbāmus agēbātis agēbant
未来
(Future)
agam agēs aget agēmus agētis agent
完了
(Perfect)
ēgī ēgistī ēgit ēgimus ēgistis ēgērunt (ēgēre)
faciō/facere (make, do)
単数 (Single) 複数 (Plural)
一人称
(First)
二人称
(Second)
三人称
(Third)
一人称
(First)
二人称
(Second)
三人称
(Third)
現在
(Present)
faciō facis facit facimus facitis faciunt
未完了
(Imperfect)
agēbam agēbās agēbat agēbāmus agēbātis agēbant
未来
(Future)
agam agēs aget agēmus agētis agent
完了
(Perfect)
ēgī ēgistī ēgit ēgimus ēgistis ēgērunt (ēgēre)

Greek

Sanskrit/Pali

Ex1 (Europe系)

おまけとして、主なEurope系言語の概要。

使用人口の多さや、English-Latinとの関係性、表記/発音の単純さ+日本語との相性の良さ等から、★を付けたFrench/Spanish/Portuguese/Italianが、まずは優先対象として推奨される。

Dutch/German

★French/Spanish/Portuguese/Italian

Polish/Ukrainian/Russian

Ex2 (Asia系)

おまけとして、(漢字文化圏以外の) 主なAsia-Pacific系言語の概要。

Latin文字の使用と、表記/発音の単純さ+日本語との相性の良さ等から、★を付けたIndonesian/Filipino/Maori/Hawaiianが、まずは優先対象として推奨される。

India文化やBuddhism文化の影響が強い▲で示した言語群は、独自の文字/表記体系の手間があるため、特別な関係/関心がある場合以外は、基本的に趣味の領域で留めておくのが望ましい。

(★)Turkish/(▲)Mongolian

Hebrew/Arabic

▲Hindi/Bengali/Tamil/Sinhalese

▲Tibetan/Dzongkha/Burmese

▲Thai/Lao/Khmer

★Indonesian/Filipino/Maori/Hawaiian